รู้จักรายวิชาศึกษาทั่วไป

วิชาศึกษาทั่วไป หมายถึง หมวดวิชาที่เสริมสร้างความเป็นมนุษย์ให้พร้อมสำหรับโลกในปัจจุบันและอนาคต เพื่อให้เป็นบุคคลผู้ใฝ่รู้และมีทักษะที่จำเป็นสำหรับศตวรรษที่ 21 อย่างครบถ้วน เป็นผู้ตระหนักรู้ถึงการบูรณาการศาสตร์ต่างๆ ในการพัฒนาหรือแก้ไขปัญหา เป็นผู้ที่สามารถสร้างโอกาสและคุณค่าให้ตนเองและสังคม รู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของสังคมและของโลก เป็นบุคคลที่ดำรงตนเป็นพลเมืองที่เข้มแข็ง มีจริยธรรมและยึดมั่นในสิ่งที่ถูกต้อง รู้คุณค่าและรักษ์ชาติกำเนิด ร่วมมือรวมพลังเพื่อสร้างสรรค์และพัฒนาสังคมอย่างยั่งยืน และเป็นพลเมืองที่มีคุณค่าของสังคม (ที่มา: ประกาศคณะกรรมการมาตรฐานการอุดมศึกษา เรื่อง เกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรระดับปริญญาตรี พ.ศ. 2565)

โดยปกติแล้วหลักสูตรระดับปริญญาตรีทุกหลักสูตรในประเทศไทย จะประกอบด้วยรายวิชา 3 หมวด ได้แก่ หมวดวิชาศึกษาทั่วไป ที่มุ่งพัฒนานักศึกษาให้ “รู้รอบ” หมวดวิชาเฉพาะ ที่มุ่งให้ผู้เรียนมีความ “รู้ลึก” เกี่ยวกับวิชาชีพหรือสาขาวิชาที่เรียนอย่างลึกซึ้ง และปฏิบัติงานได้ และ หมวดวิชาเลือกเสรี ที่มุ่งให้ผู้เรียนได้เรียนวิชาตามความถนัดหรือสนใจ โดยเปิดโอกาสให้ผู้เรียนเลือกเรียนรายวิชาใดๆ ในหลักสูตรระดับปริญญาตรีตามที่สถาบันอุดมศึกษากำหนด

ในเอกสารรายละเอียดหลักสูตรหรือ “เล่มหลักสูตร” ของหลักสูตรระดับปริญญาตรีทุกหลักสูตรจะมีส่วนที่เรียกว่า โครงสร้างหลักสูตร ทำหน้าที่ระบุว่านักศึกษาจะต้องเรียนรายวิชาในหมวดวิชาศึกษาทั่วไป หมวดวิชาเฉพาะ และหมวดวิชาเลือกเสรี หมวดวิชาละกี่หน่วยกิต จึงจะสำเร็จการศึกษา (นักศึกษาสามารถขอเอกสารรายละเอียดหลักสูตรทุกได้จากหลักสูตร/คณะที่สังกัด หรือสอบถามอาจารย์ที่ปรึกษา)

ในรายละเอียดของโครงสร้างหลักสูตร จะมีการกำหนดจำนวนหน่วยกิตขั้นต่ำ กลุ่มวิชา และรายวิชาในหมวดวิชาศึกษาทั่วไปที่นักศึกษาแต่ละหลักสูตรต้องลงทะเบียนเรียนไว้ โดยรายวิชาในหมวดวิชาศึกษาทั่วไปของหลักสูตรปริญญาตรีในมหาวิทยาลัยมหิดลจะแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทหลักๆ ดังนี้

• รายวิชาศึกษาทั่วไปแกน หมายถึงชุดรายวิชาที่มหาวิทยาลัยได้กำหนดจำนวนหน่วยกิตขั้นต่ำและชื่อรายวิชาที่นักศึกษาต้องลงทะเบียนเรียนหรือเลือกเรียน ปัจจุบัน นักศึกษาระดับปริญญาตรี หลักสูตรไทยจะต้องเรียนรายวิชาแกนกลุ่ม MU Literacy (บังคับ มมศท 100 และบางหลักสูตรอาจกำหนดให้เรียนวิชาในกลุ่ม MU Literacy เพิ่มอีก 2 หน่วยกิต) และรายวิชาแกนกลุ่มภาษา (ภาษาไทยและภาษาอังกฤษ) 6-9 หน่วยกิตแล้วแต่กรณี (ตรวจสอบรายวิชาศึกษาทั่วไปแกนที่ต้องลงทะเบียนเรียน คลิกที่นี่)
• รายวิชาศึกษาทั่วไปบังคับ หมายถึงชุดรายวิชาที่หลักสูตรได้กำหนดจำนวนหน่วยกิตขั้นต่ำและชื่อรายวิชาที่นักศึกษาต้องลงทะเบียนเรียนหรือเลือกเรียนไว้ ซึ่งจะแตกต่างกันไปในแต่ละหลักสูตร (บางหลักสูตรไม่มีวิชากลุ่มนี้)
• รายวิชาศึกษาทั่วไปเลือก หมายถึง รายวิชาในหมวดวิชาศึกษาทั่วไปที่นักศึกษาสามารถเลือกลงทะเบียนได้ตามความสนใจ โดยจะต้องมีจำนวนขั้นต่ำรวมแล้วไม่น้อยกว่าที่หลักสูตรกำหนด บางหลักสูตรอาจมีเฉพาะวิชาศึกษาทั่วไป วิชาแกนและวิชาบังคับ ไม่มีวิชาเลือก บางหลักสูตรอาจกำหนดให้เลือกเรียนเฉพาะจากรายวิชาที่กำหนด บางหลักสูตรอาจเปิดโอกาสให้นักศึกษาเลือกเรียนรายวิชาศึกษาทั่วไปได้อิสระ โดยจะต้องมีจำนวนหน่วยกิตขั้นต่ำในกลุ่มวิชาที่กำหนดรวมแล้วไม่น้อยกว่าที่หลักสูตรระบุไว้รายวิชาศึกษาทั่วไปเลือก ที่จัดการเรียนการสอนสำหรับนักศึกษาทุกหลักสูตร จะเรียกว่า “รายวิชา GenEd บัญชีกลาง” ส่วนรายวิชาศึกษาทั่วไป วิชาเลือก ที่จัดการเรียนการสอนเฉพาะสำหรับนักศึกษาหลักสูตรใดหลักสูตรหนึ่ง จะเรียกว่า “รายวิชา GenEd ส่วนงาน“

การกำหนดกลุ่มวิชาของมหาวิทยาลัยมหิดลนั้น ปัจจุบันจะแบ่งกลุ่มเนื้อหาตามกลุ่มความฉลาดรู้ หรือ Literacy ในศตวรรษที่ 21 จำนวน 6 Literacy ได้แก่ MU Literacy, Health Literacy, Science and Environment Literacy, Intercultural and Global awareness Literacy, Civic Literacy และ Finance and Management Literacy

สำหรับรายวิชาศึกษาทั่วไป วิชาแกน มหาวิทยาลัยจะกำหนดกลุ่มเรียนไว้ให้ แล้วกำหนดช่วงเวลาให้นักศึกษา “เพิ่มรายวิชา” ในส่วนที่เป็นรายวิชาศึกษาทั่วไป วิชาเลือก และรายวิชาเลือกเสรีตามแผนการศึกษาและตามความสนใจได้เองในภายหลัง

ในเทอมต่อ ๆ ไปนักศึกษาจะต้องลงทะเบียนเรียนด้วยตนเองให้ถูกต้องและครบถ้วนทั้งรายวิชาแกนและรายวิชาเลือก โดยตรวจสอบกับโครงสร้างหลักสูตรและแผนการศึกษาอย่างรอบคอบทุกครั้งก่อนการลงทะเบียนเรียน

สำหรับรายวิชารายวิชาศึกษาทั่วไป วิชาเลือก และรายวิชาเลือกเสรีที่เปิดสอนในแต่และเทอม นักศึกษาสามารถตรวจสอบได้จากเว็บไซต์ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้แบบบูรณาการชีวิต https://clil.mahidol.ac.th